Беларуская культура – адна з старажытных еўрапейскіх культур. Традыцыі і звычаі беларускага народа захавалі такія святы, як Каляды, Купалле, Масленіца, Дажынкі. У кожным з іх заўважаны элементы старажытных веравызнанняў. Традыцыі беларускага народа сваімі каранямі сыходзяць далёка ў мінулае. Гэта можам мы заўважыць у цікавых традыцыях і святах.
Свята Дажынкі
Культура і традыцыі беларускага народа з’яўляюцца адлюстраваннем быту простых людзей. Культура беларусаў моцна звязана з зямлёй. Адным з такіх праяўленняў лічыцца свята Дажынкі. Праводзіцца пасля заканчэнню пасяўных работ. У Беларусі землі багатыя ўраджаем. Гэты старажытны звычай ведаюць усе народы, якія звязаныя з земляробствам. Свята аказалася вельмі запатрабаванае, што ніякія войны не змаглі яго забіць. Народ захаваў гэтае свята на працягу многіх стагоддзяў. На ім выбіраюць лепшых працаўнікоў і ўручаюць ім падарункі.
Свята Купалле
Гэта дзень Івана Купалы. Лічыцца, што адбываюцца незвычайныя рэчы: жывёлы пачынаюць размаўляць, дрэвы ажываюць, а ў рэках і азёрах можна назіраць, як плаваюць русалкі. Дзень напоўнены вялікай колькасцю паданняў. І ніхто не можа растлумачыць, дзе праўда, а дзе хлусня. Праводзіцца з шостага на сёмае ліпеня. Свята лічыцца самым старажытным са звычаяў. Яно мае далёкія карані. Нашы продкі звязвалі Купалле з пакланнем сонцу. Купала – абазначае гарачае, яркае стварэнне, якое кіпіць злосцю. У старажытныя часы народ дзякаваў агню, вадзе, зямле ў купальску ноч. Па звычаю маладыя людзі прыгалі праз касцёр. Так праходзіў абрад ачышчэння. Лічылася, што менавіта ў дзень летняга сонцастаяння і з’явіўся на свет Іоан Хрысціцель. А слова «купала»пайшло ад слова "купаць", так як хрышчэнне праводзілася ў вадзе. Існуе паданне, што менавіта ў гэту ноч усё, што адбывалася ў сне, станавілася явай. Ажывалі душы памерлых у выглядзе русалак, якія купаліся ў рэчцы. Іх можна было разгледзяць у чыстай вадзе.
Адным са звычаяў у купальскую ноч быў пошук папаратніка. Гаспадар гэтай кветкі разумеў мову жывёлаў і птушак, глядзеў на русалак і назіраў, як перамяшчаюцца дрэвы з месца на месца. Гта расліна- не адзіная кветка, якой пакланяліся нашы продкі. У гэты час лічылі, што ўсе кветкі надзеленыя неверагоднай цалебнай сілай. Жанчыны і дзеці збіралі розныя травы, акраплялі іх у царкве і лячыліся імі цэлы год. У гэтае свята праводзіўся яшчэ адзін абрад – ачышчэнне вадой. Калі пакупацца ў гэту ноч, то чыстым будзеш сябе адчуваць увесь год, так абвяшчала павер’е. Раніцай пасля свята ўсе каталіся па расе. Народ лічыў, што раса надзяляе ўсіх моцным здароўем і сілай. Купалле адзначалі ўсёй вёскай. Спаць у гэту ноч не дазвалялася.
Каляды
Гэтае свята ў беларусаў было самае прыгожае сярод зімовых. Спачатку яно праводзілася з 25 снежня па 6 студзеня. З прыняццем хрысціянства гэтае свята перанеслі на день нараджэння Хрыста. Святкі доўжыліся з 6 студзеня па 19 студзеня. Каляда паявілася ад слова кола – гэта значыць сонца.. Тут маецца на ўвазе дзень зімовага сонцастаяння і паступовае павелічэнне дня. Яшчэ кол – яда абазначае “кругавая ежа”. Народ збіраецца вялікім гуртам і заглядвае ў кожны двор з песнямі і танцамі. За гэта ім дзякавалі смачнай ежай. Затым людзі збіраліся ў адным месцы і частавалі адзін аднаго сабранымі стравамі. Каляды – асаблівы звычай. Да яго святкавання рыхтаваліся заранёў, добра мыліся ў лазні, праводзілі ўборку дома, вышывалі новае адзенне. У гэты дзень народ быў чысты душой і целам. У наш час калядуюць з 7 па 8 студзеня. Гэтыя традыцыі беларускага народа больш адносяць да розыгрышу. Перапранаюцца ў розныя нарады і ходзяць у госці да родзічаў.
Свята Гуканне вясны
Гэта самае вясёлае і радаснае з усіх святаў. Так беларусы называюць провады зімы. Неабходна было прыгожа правясці зіму і сустрэць прыгажуню- вясну. Гэты звычай ідзе далёка каранямі ў старажытнасць. Людзі клічуць вясну, каб хутчэй прыйшла. Святкаванне праходзіць у пачатку красавіка. Бусел – самая галоўная птушка на ім. Людзі робяць яго з цеста, з паперы, ці картону. Упрыгожваюць птушкамі дрэвы. На гэту ежу зляталіся ўсе птушкі. Гэта значыць птушкі нясуць з сабой вясну на крылах. Было павер’е, на чый дом сядзе болй пташак, той дом і будзе самым шчаслівым. Народ весяліўся ў гэты дзень, танцаваў, спяваў, вадзіў карагоды.
Беларусы – адкрытая і гасцінная нацыя. Цікавыя традыцыі беларускага народа захаваліся да нашых дзён. Гэта робіць зносіны з імі выключна прыемнымі і змястоўнымі.